Μια νύχτα σαν όλες.
Μα είδα το φεγγάρι να ξαποσταίνει στο δρόμο μου.
Τι τάχα περιμένω;

Τα σύννεφα στη θάλασσα
Κάτω απ' τη γη βρέχει
Ποτίζεται το χώμα απ' τα μέσα
Ψυχή που αναβρύζει
Δάκρυα στα χέρια που δουλεύουν τη γη
Δυο μάτια χωρούν έναν ουρανό

αντίστροφη πορεία υποσυνείδητα

Το πρωί πήγαινα αντίθετα στο δρόμο που περπατούσα στον ύπνο μου... Σύμφωνα με το όνειρο, λάθος προορισμός. Σύμφωνα με την πραγματικότητα, έτσι που τα κάναμε, ακόμη πιο λάθος προορισμός.

Με το φως γράφω. Με το σκοτάδι σβήνω ό, τι γράφω.
Σαν μια άλλη Πηνελόπη.
Κανένα χέρι να δέσει τρυφερά απ' τις άκρες τους τις λέξεις να τις κρατήσει όρθιες.
Γίνεται μια φωνή μόνη της να δίνει παράσταση, δίχως λέξεις;
Κανείς. Μόνο βιαστικοί άνθρωποι, φωτάκια δανεικά και λίγο ψωμί για το τραπέζι.
Για κείνα που σε αρπάζουν απ' τη μέση και σου κόβουν την ανάσα, που καιρός...
Όλα παραμερίζουν για μια λέξη,
όπως τα αστέρια για να φαίνεται το φεγγάρι πιο χάρτινο τα βράδια,
ή όπως οι βδομάδες για μια μέρα.
Οι λέξεις σβήνονται μία μία ή όλες μαζί, κεριά του καβάφη.
Και πώς να κοιτάξεις αυτές που χάθηκαν;
Προσμένουν έναν ποιητή να αναστηθούν. Η σιωπή δεν είναι θάνατος. Είναι παύση. Είναι συνέχεια. Είναι η συνέχεια αλλιώς...
Μια χάρτινη κούκλα κι ένα καραβάκι φορτωμένο βροχή. Φορτωμένα τα χέρια, πιο πολύ όσο πάει, ασπίδες και δόρατα.
Νυχτερινή βάρδια και πάλι. Τρίτη μέρα κι ο πυρετός καλά κρατεί. Κορμί άρρωστο παλεύει τη σιωπή.
Μετάφραση των άγραφων σελίδων. Η νύχτα ετοιμάζει το έδαφος να φανεί ο ποιητής. Να κάνει δικές του τις λέξεις. Να αποτρέψει κι εμένα απ' το σβήσιμό τους.

Κάποιο απόγευμα -να το θυμάσαι- σαν τώρα θα' ναι, τυχαία θα βρεθώ κοντά σου. Και δε θα ξέρεις πόσα βήματα έχω κάνει για να φτάσω ως εκεί. Κι ίσως νομίσεις πως -πράγματι τυχαία- πέρασα και χάθηκα.

Κι εγώ, χρόνια, θα κρατάω στο χέρι μου ένα λουλούδι για να με αναγνωρίσεις.

colifatos...

Την άκουσα να μιλά μόνη.
Την είδα να κάθεται μόνη. Τυλιγμένο στο λαιμό της ένα κασκόλ, στα χέρια μία τσάντα. Σαν αιώνια ταξιδιώτισσα, η κυρία Κ.
Όταν ρώτησα γι' αυτήν... τρελή, μου είπαν, τι τα θες;
Τόσα ξέρουν, τόσα λεν, μ' αυτή την άθλια περιφρόνηση στον τόνο της φωνής.

Στο Μπουένος Άιρες οι colifatos (έτσι λέγονται οι τρελοί με χιουμοριστική διάθεση στην αργεντίνικη αργκό) έστησαν ραδιοφωνικό σταθμό. Το διάβαζα στην εφημερίδα κι η σκέψη μου πήγε στην κυρία Κ. "Πρωτοποριακή θεραπευτική μέθοδος του ιδρύματός τους". Πολύ περισσότερο, άνοιγμα στον κόσμο, ελπίδα ίσως να γίνουν κάποτε οι άνθρωποι αυτοί δεκτοί ως άνθρωποι και όχι ως εξωγήινοι. Και το πείραμα είχε την συγκινητική εξέλιξή του...

Φιλόλογος, λέει, αρχαιολόγος, απ' τα καλά μυαλά. Έχει λίγα χρόνια που "λείπει", μιλά μόνη, ακατάπαυστα. Την βλέπεις περπατά και περιγράφει τη ζωή, μοιράζει λέξεις απλόχερα, σκόρπιες λέξεις, ημερομηνίες, ονόματα. Ίσως αυτά που πέρασαν απ' τη ζωή της, αυτά που την άγγιξαν, όσα διάβασε, όσα αγάπησε, όσα ένιωσε. Περνά και σου τα δίνει χωρίς να υπολογίζει το κόστος του να τα αποκαλύψει.
Κι έχει αλήθεια τόσα να πει. Δεν την καταλαβαίνεις εσύ που την ακούς. Μα άκου... άκου πώς φαίνεται ο κόσμος μεσα απ' τα μάτια τα δικά της...
Πώς να μας βλέπει άραγε η κυρία Κ. ;

...

"σκιάς όναρ άνθρωπος"

Πίνδαρος

Χθες έβρεχε με μανία. Σήμερα ένα αλλιώτικο φως. Σαν να έπαψαν τα γύρω να είναι ετερόφωτα. Μια βόλτα αν κάνεις, θα το δεις. Κάθε δέντρο κρύβει μια πηγή φωτός. Έτσι στολισμένα με τα δάκρυα της βροχής που είναι, μοιάζουν λουσμένα με φως. Ως το τελευταίο φυλλαράκι τους μία λάμψη. Ο ήλιος περιεργάζεται την υφή τους. Κι εκεί μία σταγόνα για λίγο μετέωρη. Ίσα που πρόλαβα να βάλω το χέρι μου να την κρατήσω. Και το άγγιγμά της δεν έμοιαζε μ' αυτό που ξέρω... Μες στις στάλες της βροχής φωλιάζει ο ήλιος. Είναι σαν να τον καλούν με τη δροσιά τους. Το δροσάτο φως. Κι ίσως να' ναι αυτό που μου θύμισε κείνη τη φράση απ' την "αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα" -η κοπέλα φεύγει με τη χούφτα σφιγμένη, θαρρείς να μη φύγει το τελευταίο άγγιγμά του- ή κάπως έτσι...

οι μπαλάντες της οδού...

Δυναμώνω τη μουσική
και μόνο εγώ ακούω
Στον απέναντι τοίχο
περνά σαν φάντασμα η μορφή του
Για σώμα του έχει τη μουσική που φτάνει στα αυτιά μου
Οι νότες της...
Κάθε μία, ένα χάδι
Στον τοίχο και πάνω μου
Στον τοίχο και μέσα μου
Μη ζητάς να σου προσδιορίσω τον ήχο του
Ίσως, σήμερα,
να φόρεσε κατάσαρκα
νότες του Χατζιδάκι
Ναι, ίσως, απόψε,
το σώμα του να είναι από μόνο του μια υπόσχεση συνάντησης στην ίδια στιγμή, στο μαζί, στο χρόνο που καταφεύγουν αυτοί που πονέσανε το τώρα που δε γίνεται και το μετά που αναπνέει μ' ένα θα και για ένα θα μονάχα, χωρίς να ξέρουν που τους πάει
Ναι, μπορώ να ακούσω καθαρά τον ήχο της κίνησής του
Δεν είναι νότες διάσπαρτες στο δωμάτιο
Είναι ολόκληροι στίχοι πάνω του γραμμένοι
Χαράσσονται στον τοίχο
Στον τοίχο και πάνω μου
Στον τοίχο και μέσα μου
"Θα' χεις τα χέρια σου σφιχτά..."
Ακούω τον χορό του
Βλέπω τη μελωδία να με τυλίγει
Ψιθυρίζει
Μπλέκεται
"Θα' χω τα πόδια μου ανοιχτά..."
Ναι, σίγουρα πια,
απόψε είναι ολόκληρος μια "ερωτική άσκηση για δυο"
και μόνο εγώ ακούω

κοίτα σύμπτωση Μίλτο...

"Θα πεις, πουλί ήθελες να ΄σαι; περιστέρι;
Υποθέτω αν διάλεγα θα ήθελα κάτι πιο εντυπωσιακό, γεράκι ή αϊτός, ας πούμε.
Αλλά και περιστέρι, πλάκα θα είχε.
Και η πτήση και η πτώση.
Έτσι κι αλλιώς, αν δεν συνηθίσεις να πέφτεις δεν θα μάθεις ποτέ να πετάς."

οι στίχοι οι δυνατοί...

Περνούσε. Με τράβηξε. Είχε κρύο είχε ζέστη δε θυμάμαι. Έφυγα. Γράφτηκε ο πρώτος στίχος. Τον έμαθα απ' έξω. Μου τον απήγγελνε. Κράτησα το βλέμμα. Εγώ γύρισα. Από κάπου έφτανε μουσική. Μόνο τότε την άκουσα. Κι ίσως τα βράδια όταν στέλνω νότες εγώ να τις ακούει. Γράφτηκε ο πρώτος στίχος. " Αύριο, μεθαύριο, ή μετά χρόνια θα γραφούν οι στίχ' οι δυνατοί που εδώ ήταν η αρχή των. "(καβάφης)

" Για τα νιούτσικα αγόρια και κορίτσια που' δωσαν στις συγκεντρώσεις, στις αφίσες μας την ξεκουκούλωτη ορμή τους. Ωραία σαν τα ρω της γλώσσας μας όπως τα βρίσκεις στον έρωτα, στη ρήξη, στην ανατροπή, στη ρωμιοσύνη καθαυτή. "

απ' το άρθρο της Λ. Κανέλλη στο χθεσινό Ριζοσπάστη...

Αδυναμίες...

" Εσύ δεν είχες καμία.
Εγώ είχα μία:
Αγαπούσα. "

Μπ. Μπρέχτ

Η νύχτα η ονειρεμένη. Η νύχτα η ονειρική. Πλάνητας μες στη νύχτα ψάχνοντας τα χρώματά της. Ασύνειδα ζητώ τα λόγια της. Αυτά που μέσα της λέγονται... κι αλίμονο! Μην ξεχαστούν! Θέλω να αδειάσω ολόκληρη. Να γεμίσω νύχτα... κι όλα όσα παίρνει μαζί της, κι όλα όσα φέρει...

Κι αυτά δυο-δυο στέκονται. Στραμμένα προς το φως. Γερμένα το ένα στον ώμο του άλλου. Κάθε βράδυ μαζεύονται, θαρρείς να κρατήσουν το όνειρο, κάθε πρωί ανοίγουν...

Ο άλλος έρωτάς μου, μετά τις γαρδένιες...

τούτες τις μέρες ο άνεμος μας κυνηγάει...

Χωμένοι στα χαρτιά... Ποιά ποιήματα να πούμε;
"Τους γερανούς"...
Ναι, υπέροχο. Γραμμένο για τους νεκρούς σοβιετικούς στρατιώτες του β παγκοσμίου πολέμου...
Να μπούμε βιολί - κιθάρα. Καλύτερο...
(μαρ)- θα πεις και τους ρώσικους στίχους;
(αλ)- όχι
(μαρ)- ευτυχώς, ικανή σε έχω :)
Να ακουστούν στίχοι απ' το "καπνισμένο τσουκάλι" κι έπειτα "αυτά τα κόκκινα σημάδια"... ε;
Η πιο αγχωμένη της παρέας. Πάντα...
Αν στο "τούτες τις μέρες" εκεί που λέει: "μέσα στις τσέπες του παλιού πανωφοριού τους έχουν μικρά τζάκια να ζεσταίνουν τα παιδια", με πιάσει πάλι κάτι και σταματήσω το τραγούδι;
Αν μας πιάσει πάλι κάτι και μείνουμε να κοιταζόμαστε χωρίς να μιλάμε; Στο άκουσμα μόνο κείνων των στίχων; Στη μελωδία μόνο κείνων των κοινών ονείρων;
Μαζευόμαστε ένας ένας. Όταν βγαίνουν τα τραγούδια, χαμόγελο... Όταν βγαίνει το λάδι και τα τραγούδια δεν λεν να βγούν, άλλη ιστορία...
Τελευταία φορά που θα παίξω. Την Κυριακή. Και κάποιοι θα φύγουμε. Θα βγαίνει άραγε όλη η συγκίνηση στη φωνή; Θα την ακούει κανείς;
Την πρώτη φορά, πέρσι τέτοιον καιρό, πόσο διαφορετικά ήταν όλα; Τώρα μάθαμε. Μας μάθαμε. Κι αν μπορούσαμε, μ' ένα λουλούδι που ανθίζει θα την περιγράφαμε όλη αυτή την πορεία.
Από κάτω τα ίδια πρόσωπα ζητάς να δεις. Απ' την αρχή, ξέρεις ποια μάτια να γυρέψεις... να σου δώσουν τη ματιά τους και να συνεχίσεις.
Προχωράμε κι αφήνουμε ένα κομμάτι της ψυχής μας πίσω...
Κομμάτι της ψυχής μας...
Της ψυχής μας...

Ίσως η ανάγκη για εκπλήρωση στιγμών αδοκίμαστων. Ίσως πάλι η αυθόρμητη στροφή του νου κι ίσως πιο πολύ το όνειρο, η νοσταλγία του, η λαχτάρα του, ο καημός του. Ίσως να φταίω κι εγώ που ταξιδεύω ακίνητη εκεί που με πάνε τα βήματα μιας κρυφής επιθυμίας για φυγή... Το τοπίο υγρό. Μπορεί κι από τη θάλασσα, μπορεί κι από τα βλέμματα. Άσε, σήμερα να σ΄οδηγήσω εγώ πλάι στο κύμα. Το ξέρω - τώρα η θάλασσα που θα κοιτάζεις όλο κάτι θα σου δείχνει. Το ξέρεις κι εσύ - θα το δεις. Λοιπόν, σήμερα σε οδηγώ εγώ και σε φέρνω αντιμέτωπο μ΄'εναν σπινθήρα και μια λάμψη. Μπορεί κι από το άγγιγμα, μπορεί κι από κείνο το "ολόγιομο και λαγαρό" φεγγάρι. Φως. Φωτίζει ένα κύμα. Ένας γλάρος θα περάσει μπροστά μας. Θα θυμηθείς. Θα θυμηθώ. Θα μιλήσεις. Κι έτσι απλά θα δώσεις ένα χρώμα σ' αυτήν την παραθαλάσσια βόλτα. Σαν να έλιωσαν τα αστέρια, σαν κήπος όλο άνθη δεν είναι το νερό μ' εκείνα μέσα του; Κόψε ένα και δώσ' το μου. Θα το φυλάξω. Μ' αυτό θα σε κοιτώ "για να φωτίσω μια στιγμή το δρόμο σου"... Πίσω από τις λέξεις, ποιήματα κρύβονται, μουσικές και βροχή, ένα κοίταγμα, όλα τα ανεκλάλητα που πνίγουν ένα πέταγμα...

Να περπατήσω για λίγο μόνη μου. Να περπατήσω τον δρόμο που δεν πήγαμε. Και να μπερδεύονται στίχοι στα βήματά μου. Εμβόλιμοι σε σκέψεις και αλλοτινά νυχτερινά όνειρα... " Όσο υπάρχεις ταξιδεύω. Θα σε βρω. Όπου πατάς πέφτουν πράσινα φύλλα..." Να μαζέψω λίγο απ' το χρώμα της φωτιάς για να το κρύψω στα ρούχα μου. Να πάρω λίγη απ' τη δροσιά των λουλουδιών να δέσω τα μαλλιά μου. Να χορέψω με τη σκιά ενός πετάγματος. Να χαζεύω το νερό που σφυρίζει έναν σκοπό. Κι όταν κάποιο πράσινο φύλλο πέσει δίπλα μου να έρθω να σε βρω.

Περνά ο καιρός. Το βλέπεις στο πρόσωπο των ανθρώπων σου. Το λεν στα όνειρά τους, το λεν κι αλλάζει η ματιά.

Το θυμάμαι και στα μάτια εκείνου. Μόνο που αυτά έλεγαν πολύ περισσότερα.

Χθες η θάλασσα ψιθύριζε τραγούδια. Φτάναν τα νερά της πιο κοντά, σε μας και στον ουρανό. Μια ένωση των ίδιων χρωμάτων. Φως αντανακλώμενο στα σώματα. Βρεγμένα λόγια, χάδια υγρά του νερού. Αρμύρα.

Που λες, "τη λέω κι αυτήν "αγάπη", μα όχι χωρίς καημό, για χάρη της σηκώνομαι και πέφτω εγώ". Το γράφει ο Σαίξπηρ σ' ένα απ' τα σονέτα του. Κι εγώ "αγάπη" τη λέω εκείνη, αλλιώτικη αγάπη.

Κι είναι κι εκείνοι που πέρασαν. Άραγε θα επιστρέψουν κάποια μέρα; Σαν "πεθαμένες καλησπέρες" μου ακούγονται τα λόγια τους. Πεθαμένες πια;

Κι είναι κι εκείνο το πουλάκι. Διαβατάρικο. Μου εμπιστεύτηκε πως θα' ρθει.

Δεν ξεχνώ. Μέσα σου ποτέ δε σωπαίνεις. Κι ας φεύγω. Κι ας περνά ο καιρός...

here comes the sun...

ηχούν ακόμη οι στίχοι των beatles. "all you need is love", κι έρχεται κι ο ήλιος

μία ωραία καλημέρα!

Πλάνητας μουσικός χαρίζει μία "καλημέρα", την αφήνει να ταξιδέψει, πλάνητας κι εκείνη, με τη μουσική του, σαν τις σκέψεις μας...

ΥΓ:Βέβαια για σένα που τον κοιτάς απ' το μπαλκόνι, υπέροχες οι νότες του που σε ξυπνούν και σαν Ιουλιέτα βγαίνεις να τον χαζέψεις πώς κινείται ανάμεσά τους. Το ζήτημα της επιβίωσης αυτού του ανθρώπου, το θέμα της καταδίκης του, το περιθώριο που του παραχωρεί απλόχερα η "πολιτισμένη" πολιτεία για να ζήσει, είναι άλλο όμως. Ποιός νοιάζεται γι' αυτό;

κάλεσμα...

" Ούτε που σαλεύει το νερό, ούτε μου μιλούν οι γλάροι.
Μ' άργησες πολύ, πες μου πως θα' ρθείς πριν να σβήσουνε οι φάροι."
Νίκος Ζούδιαρης

Το μεσημέρι της Πέμπτης στις 12 ξεκίνησε απ' τα Τρίκαλα. Δυο μέρες πάνω στο ποδήλατο. Τον περιμένουμε το βράδυ να επιστρέψει μαθαίνοντας νέα, παρακολουθώντας το ταξίδι του. Τρίκαλα-Κων/πολη-Τρίκαλα non stop. Κι ο σκοπός, όπως τον διαβάζουμε σε τοπική εφημερίδα: "Η προσπάθειά του έχει κοινωνικό σκοπό και, συγκεκριμένα, στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των ανθρώπων για το περιβάλλον και τους συνανθρώπους μας, ενώ τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν από τις χορηγίες θα δοθούν στα άπορα ανήλικα παιδιά της Αφρικής. "

Η φωτογραφία απ' την παραλιακή του Μαρμαρά, πίσω τα πλοία του Βοσπόρου, σε πρώτο πλάνο ο θρύλος της ποδηλασίας Στέλιος Βάσκος.
Αυτή κι αν είναι ποδηλατάδα!!!

" Έχω κάτι σπασμένα φτερά.
Δεν ξέρω καν γιατί μας ήρθε
το καλοκαίρι αυτό.
Για ποιάν ανέλπιστη χαρά,
για ποιές αγάπες,
για ποιό ταξίδι ονειρευτό. "

(Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα...), Κ. Καρυωτάκης

Δεν έχουν λίγες μέρες που άνθισαν. Γελούσε η αδερφή μου όταν της το' πα με τόση χαρά. Λίγο το' χεις; Μυρίζουν καλοκαίρι...

Οι γαρδένιες μας. Έτσι, δίπλα δίπλα, όπως αγναντεύουν τον κόσμο, κοιτάζουν το φεγγάρι και τα βράδια και σε φιλοξενούν στη φυλλωσιά τους αν θέλεις κάπου να κρυφτείς και να το κοιτάζεις μόνο...

Αίμα. Σαν από αίμα να' ναι κάθε όνειρο πλασμένο και αίμα να διατρέχει κάθε θέλω. Θέλω. Θέλουμε. Φτάνει καμιά φορά να μεταμορφώνεσαι, να διαμελίζεσαι σε νότες, αόρατος μα αισθητός, να εμφορείσαι την ανάσα και την παύση μιας φωνής, να ταξιδεύεις έτσι. "Θέλω να είμαι η μουσική που ξαγρυπνάει μαζί σου..." γράφει ο Αγγελάκας σ' ένα ποίημα-τραγούδι του. Κι αμέσως άρνηση, "δε θέλω να' μαι ένας ακόμα παγωμένος ποταμός...". "Κι ούτε με νοιάζει..."

Διαβάζω για τον Γιαν Φαμπρ, "είμαι αίμα" ο τίτλος ενός έργου του, ενός παραληρηματικού "παραμυθιού" που αναφέρεται στο Μεσαίωνα. Αίμα, παντού και πάντα. Πόλεμος, ιοί, λιμοκτονία, θάνατος, αγώνας, ανταλλαγή, αντίσταση. Αίμα. Αντίσταση. Επαναλαμβάνεται μια φράση, λέει, κατά τη διάρκεια του έργου, "Βρισκόμαστε στο 2009 μ.Χ. και ζούμε πάντα στο Μεσαίωνα" και καταλήγει "το σώμα του μέλλοντος είναι μέσα μου. θέλω να γίνω αυτό που με κάνει να ζω". Κι αίμα να ρέει σε μια τέτοια δήλωση.

Μιλώ μαζί του για αγώνες και για... λουλούδια. Μια στιγμή σκύβει κοντά μου, χαμηλώνει τη φωνή σαν να επρόκειτο να μου εκμυστηρευτεί το μυστικό της ζωής του, πήρε όλο του το πρόσωπο να χαμογελάει..."Υπάρχει ωραιότερο λουλούδι απ' τον άνθρωπο; Κι όμως γομαράνγκαθα μας έχουν κάνει... γι' αυτό είναι που μιλάμε για αγώνες και φωνάζουμε!"

ελπίδες, λαχτάρα, φωτιά

ΧΟΡΟΣ, (αντιστρ. β): "Α γάρ δή πολύπλαγκτος ελπίς πολλοίς μεν όνασις ανδρών, πολλοίς δ' απάτα κουφονόων ερώτων. Ειδότι δ' ουδέν έρπει, πρίν πυρί θερμώ πόδα τις προσαύση. "

Οι πλάνες ελπίδες που σ' άλλους βγαίνουν σε καλό, σ' άλλους απάτη γίνονται κούφιας λαχτάρας. Φωλιάζει στον ανίδεο, ώσπου να γλείψει της φωτιάς η φλόγα το ποδάρι του.

Σοφοκλέους Αντιγόνη, (615-619)

Λόγια του Μίλτου...

"Τον Σπαθάρη μικρός τον αγαπούσα γιατί ήταν συνονόματος του πατέρα μου.
Επειδή το Ευγένιος είναι σχετικά σπάνιο, όπου έβρισκα Ευγένιο δεν τον άφηνα να περάσει απαρατήρητος.
Μετά με πήγαιναν τα μεγαλύτερα ξαδέρφια μου να ιδούμε Καραγκιόζη.
Έσπαγα το κεφάλι μου να καταλάβω πώς μπορεί ένας άνθρωπος να κουνάει τρεις ή και τέσσερις φιγούρες και ταυτόχρονα να μιλάει σαν τρεις ή τέσσερις χαρακτήρες, με την ξεχωριστή φωνή του καθενός.


Δεν θα ξεχάσω μια φορά που του λεγε ο Μπαρμπα Γιώργος να γράψει ένα γράμμα σε μια θειά του στην Αμερική, που ήτανε βαριά άρρωστη.
«Γράφε» Και του κοπανάει μια στην κεφάλα.
«Γράφω, αλλά μη βαράς.»
«Αγαπημένη μου θεία Μαρίκα.» Του δίνει άλλη μια κατακεφαλιά.
«Γράφω. Αγαπημένη μου θεία Μαρίκα. Τι βαράς που κακό χρόνο νάχεις; Έκανα κάνα λάθος;» ρωτάει ο Καραγκιόζης μυξοκλαίγοντας.
«Δεν έκανες λάθος. Σε βαράω γιατί θέλω το γράμμα να πάει...κλαφτό!»

Διάβαζα προχτές στο αφιέρωμα της Ελευθεροτυπίας οτι στην ερώτηση τί νομίζει οτι προσθεσε στην τέχνη του Θεάτρου Σκιών, ο Ευγένιος Σπαθάρης απάντησε χωρίς περιστροφές: «Το καλαμπούρι».

Μόνο ένας αληθινός λαϊκός καλλιτέχνης θα μπορούσε να δώσει αυτή την απάντηση.
Γιατί εκείνος ήξερε οτι οι ιστορίες του μπερντέ ήταν απεικόνιση της αληθινής ζωής, δηλαδή βαθειά στενάχωρες. Όπου «οι κακοί» περνούν ζωή και κότα και «οι καλοί», άμα τους δοθεί η ευκαιρία, μπορούν θαυμάσια να γίνουν κακοί στο δικό τους σύμπαν επιρροής, όπως ο Καραγκιόζης, μονίμως χαμένος, λιγούρης και κατατροπωμένος, ξέσπαγε την οργή του κατραπακιάζοντας τα Κολλητήρια.
Όλη αυτή η ήττα δεν χωνευόταν με τίποτα χωρίς τη λύτρωση: το άγιο καλαμπούρι.
Εκείνο που σε κάνει για μια στιγμή να ξεκαρδίζεσαι με τα χάλια του ήρωα με τον οποίον προηγουμένως έχεις ταυτιστεί- δηλαδή να ξεκαρδίζεσαι με τα χάλια σου. Γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος να αντέξεις τα χάλια σου.
Ακόμα και το φινάλε του Σπαθάρη, αν το καλοσκεφτείς, ήταν ένα τεράστιο κωμικοτραγικό καλαμπούρι βγαλμένο απ τις πιο τρελές σκηνές του Καραγκιόζη:
ο μαστρο- Ευγένιος γλίστρησε και έπεσε απ τις σκάλες!
Έφυγε σαν καλαμπούρι.
Απλά ήταν το μοναδικό με το οποίο δεν μπορέσαμε να γελάσουμε.
Στοιχημένοι ακούνητοι κι αμίλητοι ο Χατζατζάρης, ο Σιορ Διονύσιος, ο Μπαρμπα Γιώργος, η Αγλαϊα, ο Βεζίρης κι η Βεζιροπούλα.
Προσωρινή ανακωχή ο Μεγαλέξανδρος και το Καταραμένο φίδι.
Μόνο ο Καραγκιόζης απτόητος σχεδιάζει την επόμενη «μεγαλοφυή» κομπίνα.
Και τα Κολλητήρια, αμέριμνα, με κοντά παντελονάκια και γρατζουνισμένα γόνατα, παίζουνε βόλους στην αυλή πίσω απ το Μεγάλο Σαράϊ..."

Μίλτος Πασχαλίδης
12 Μάη 2009

"από μένα, γεια σας..."

πώς φεύγει έτσι μια ζωή; πώς φεύγουμε έτσι; μια στιγμή κι έπειτα... τι; ενάμισης χρόνος πριν. θυμάμαι τον θείο μου καρφωμένο σε μια γωνιά του μπαλκονιού. απο' κει μπορούσε να βλέπει το σημείο όπου ξεψύχησε η θεία μου. η γυναίκα του. η αγάπη του. ακούνητος ολόκληρη τη νύχτα. ώσπου να γυρίσει κάτω το φεγγάρι. παγωμένος. μόνο δάκρυα έτρεχαν βουβά. ένα μέρος της ματιάς του, έχει χαθεί από κείνο το βράδυ. τί να μιλήσεις; τί να πεις; ώστε ήταν αλήθεια. μεθυσμένος λέει ο οδηγός πέρασε με κόκκινο, την παρέσυρε στη στροφή. πόσα γιατί... γιατί να μην προσέξει -ένα δευτερόλεπτο έφτανε- πως στα αριστερά της ερχόταν ένας τρελός κατά πάνω της να τραβηχτεί; γιατί να κάνει το βήμα εκείνο προς το δρόμο τη στιγμή εκείνη; να κοιτάξει, λέει, την ώρα στο χέρι της ή να αφήσει τα ψώνια της να ξαποστάσει μια στιγμή. να θυμηθεί πως ξεχασε την απόδειξη στο ταμείο, να γυρίσει να την πάρει, να' ταν τώρα εδώ. ακόμη πασχίζω να συνειδητοποιήσω πως λείπει, εξαιτίας εκείνης της στιγμής. τώρα, πόσο σημαντικά μπορεί να φαίνονται αυτά μπροστά στην κρύα οθόνη, δεν ξέρω, κι ούτε έχει σημασία

απ' όσα σήμερα "έπαιξαν" στην άλλη κρύα οθόνη για τον κ. Σπαθάρη, το μόνο που ηχούσε αληθινό ήταν τα ίδια του τα λόγια στο τέλος των παραστάσεών του, εκ στόματος καραγκιόζη :"από μένα γειά σας, γειά σας...". τόσο συνταρακτικά, εδώ στο τέλος της μεγάλης του παράστασης. γεια χαρά! κι εμείς από εδώ θα προσπαθήσουμε να ζήσουμε κατά πώς ορίζουν οι σκιές μας στον συλλογικό μπερντέ. Γεια χαρά

" Μην καρτεράτε να λυγίσουμε
μήτε για μια στιγμή
μηδ' όσο στην κακοκαιριά
λυγάει το κυπαρίσσι
έχουμε τη ζωή πολύ
πάρα πολύ αγαπήσει "

Φώτης Αγγουλές

σαν "φτωχός και μόνος cow boy" του Κηλαηδονη

Μία πόλη ολόκληρη ουρλιάζει. Λες και ορμά το καυσαέριο μες στο κεφάλι τους. Ζουρλαίνονται οι άνθρωποι όσο πάει. Να μου πεις, ποιος μπορεί να τους κατηγορήσει; Ξυπνάω με ημικρανία. Οι γείτονες βρίζονται πάλι για μια θέση parking, μια φορά θυμάμαι είχαν πιαστεί στα χέρια. Πιο δίπλα ένας άλλος κουρεύει το "γκαζόν" του (μια σταλιά, 1 επί 1) και του παίρνει μία ώρα. Ο μελωδικός ήχος της μηχανής του προστίθεται στο τραγούδι των αυτοκινήτων. Στη διασταύρωση κοντά στο σπίτι μου για άλλη μία φορά κολλάει μία νταλίκα. Έχουν ξεκινήσει να φτιάχνουν σχολική υπόγεια διάβαση εδώ και τρία χρόνια κι ακόμη... Μας έγιναν συνήθεια πλέον τα κομπρεσέρ. Παράκαμψη κι άλλη παράκαμψη, όλοι οι γύρω δρόμοι οδηγούν στη διασταύρωση αυτή.

"Κι άμα μου τη δίνει κάτι τέτοια πρωινά, παίρνω τ' άλογό μου και φεύγω στα βουνά... πάμε Ντόλυ!"

Κοιτούσα τις τριανταφυλλιές, πώς ξεπηδούν ανάμεσα τσιμέντο και πλακάκια. Γαντζώνονται σε κάγκελα και φράχτες σαν σε κορμί αγαπημένο. Πώς καταφέρνουν και ζουν και γεμίζουν την πόλη; Έτσι, αν θες και συ να κρατηθείς κοίτα πότε τα πουλιά πώς ξεκουράζονται στις κεραίες και τα σύρματα, πώς χορεύουν χορούς ερωτικούς τέτοια εποχή και πότε τα τριαντάφυλλα που τα φορά ο καθένας πάνω του. Αβάσταχτο να προσπαθείς να κρατηθείς κόκκινο άνθος εκεί μέσα, εδώ μέσα. Κι όμως αυτά... Πέφτω πάνω σε μια ατάκα του Τζορτζ Κάρλιν: "Μου αρέσει όταν ένα λουλούδι ή λίγο χορτάρι φυτρώνει σε μια ρωγμή του τσιμέντου. Είναι τόσο ηρωικό, γαμώτο!"

Κάπου ανάμεσα στις γραμμές των οριζόντων ζωές συγκινημένες ψάχνουν τα σημεία τους.

Ραγίζει ένα λουλούδι, όπως ραγίζει το νερό όταν το κρατάς στη χούφτα σου, όπως ραγίζει ένα πρόσωπο όταν κλαίει. Εδώ που είμαι σπάει ο ουρανός πριν δύσει ο ήλιος και σου γελάει το φως. Ανάμεσα από ραγισμένα σύννεφα κοιτάς. Αν είσαι τυχερός προλαβαίνεις να τα φωτογραφίσεις. Σπάει, αλήθεια λέω, ανοίγει παράθυρο χρώματος κόκκινου αν και χρυσού, ανάσας κόκκινης αν και αέρινης. Χρώματα ιδανικά για έναν αγκαλιασμένο χορό.

Όταν χρειάζεται - το σκεφτόμουν - μια ανάσα γεμίζει όλη τη νύχτα. Μια ανάσα γέμιζε όλον τον χώρο και τότε, σαν να λεγε πως δε χρειάζονται λόγια. Τώρα μπροστά μου φυσά ο αέρας ένα φύλλο - πού βρέθηκε; - το χορεύει σαν έμπειρος καβαλιέρος. Το κινεί, το ταξιδεύει, το παρασύρει. Για μια στιγμή το αφήνει, δείχνει να ξέρει. Το διώχνει και το καλεί πάλι κοντά του, όλοι να το προσέξουν, σαν εραστής, αιώνιος εραστής. Ο αέρας και το φύλλο. Πόση απλότητα μπορεί να κρύβεται μες στον χορό τους και πόσο πάθος. " Ένδοξοι και άδοξοι συναντημένοι κάποτε στον ίδιο σφυγμό, δεν κάνει ο έρωτας διακρίσεις. ", γράφει ο Ρίτσος στα Ερωτικά. Μες στη στιγμή τους αιώνιος ο έρωτάς. Μια στιγμή και μια αιωνιότητα. Η αιωνιότητα σε μια στιγμή. Κι ο χορός, αυτός ο χορός των στοιχείων. Για τέτοιο χορό μιλάω κι ένα αγκάλιασμα σαν του φύλλου με τον αέρα. Ποιός οδηγεί ποιόν;

Περνά μια σκέψη, δεν πολυκαταλαβαίνω γιατί: πώς να σε πιστέψουν έτσι μετεωρίζον στοιχείο που είσαι μπρος στη θάλασσα;

Πες μου αν βρήκες το λουλούδι που σου άφησα.
Ξέρω, τα γράμματά μου τα κάψανε.

Αν κλείσω τα μάτια μία μορφή μέσα τους, γαντζωμένη απ' το έσω των βλεφάρων. Σαν κόκκινη να φαίνεται, κατακόκκινη, ίσως να' ναι κι η ιδέα μου. Αν ανοίξω τα μάτια η ίδια μορφή κάθε που το βλέμμα κάπου ξαποσταίνει. Κι έτσι προτιμώ τίποτα απ' τα δυο να μην κάνω. Πού να χωρέσει η ματιά; Πού να σταθεί; Σήμερα ξύπνησα μες στην αντάρα, χαζεύοντας το σύννεφο να κινείται για να μας περικυκλώσει. Στην αγκαλιά της ομίχλης, όσο παράξενο κι αν είναι, νιώθεις ζεστασιά. Ίσως και να την ένιωθα επειδή τη χρειαζόμουν. Έχεις δει πώς μοιάζουν οι στάλες της βροχής στις άκρες των κλαδιών; Ψυχούλες που τρέμουν. Η μια δίπλα στην άλλη με τα χέρια δεμένα πίσω. Μάτια που παλεύουν να ελευθερώσουν δάκρυα συσσωρευμένα και πολύ περισσότερα. Σαν να εγκλωβίζεται η πιο έντονη κίνηση, το πιο μεγάλο ξέσπασμα, η περιδίνηση εικόνων και αναμνήσεων σε μια απόλυτη ακινησία. Τέτοια ταύτιση με τη φύση καιρό έχω να νιώσω. Πάνω στα κλαδιά της βελανιδιάς βολτάρει μια καρδερίνα. Προκλητικά τα τινάζει, ξεχύνονται τα δάκρυα. Κάτι χαρούμενο ψελλίζει κι ας είναι μελαγχολικό το τραγούδι της. Έχω πάρει την κιθάρα και κάτι γρατσουνίζω. "πρωινό τσιγάρο", Μαυρουδής, Αλκαίος. Παλεύω να θυμηθώ τις συγχορδίες. Τελικά τις βρίσκω με τη βοήθεια της βροχής. Έχεις ακούσει το νερό να τραγουδάει; "άδειοι οι δρόμοι δε φάνηκε ψυχή, και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη δύση"... κι εκεί σκαλώνω. Έχω καιρό να το παίξω. Να μαζεύεις, να μαζεύεις βροχή κι όλο και περισσότερο να θες να την αφήσεις. Τι κι αν φανούν τα δάκρυα... Βρέχει μέσα κι έξω. Έξω κόπασε λίγο. Μέσα; Μη ρωτάς. Κοίτα τα δέντρα γύρω σου.

ΥΓ: "κι εγώ σε γυρεύω σαν μοιραία λύση και σαν Ανατολή"... η συνέχεια

η πάλη της μουσικής

" τό έν διαφερόμενον αυτό αυτώ ξυμφέρεσθαι, ώπερ αρμονίαν τόξουτε και λύρας "
(το εν διαφοροποιείται και αντιμάχεται το ίδιο με τον εαυτό του και πάλι συμφιλιώνεται σε νέα σύνθεση, όπως ακριβώς η αρμονία που βγαίνει από το δοξάρι και τη λύρα)
ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ


" Και ρίξου πάλι σα σπαθί δοξάρι - προς την τετράδιπλη χορδή - και χτύπα την και σπάραξέ την - η αρμονία να γεννηθεί. - Γιατί κι ο κόσμος ο βαθύς - γεννιέται πάντ' απόνα πάλαιμα - σα δοξαριού σε μια χορδή. "
ΠΑΛΑΜΑΣ, Δωδεκάλογος του Γύφτου


"... διαφερόμενον δέ αύ καί μή ομολογούν αδύνατον αρμόσαι. ώσπερ γε καί ο ρυθμός εκ τού ταχέος καί βραδέος διενηνεγμένων πρότερον, ύστερον δέ ομολογησάντων γέγονε τήν δέ ομολογίαν πάσι τούτοις η μουσική εντίθησιν, έρωτα καί ομόνοιαν αλλήλων εμποιήσασα. καί έστιν αύ μουσική περί αρμονίαν και ρυθμόν ερωτικών επιστήμη. "

... και επομένως ένα πράμα που αντιμάχεται και δεν συμφωνεί, είναι αδύνατον να αρμονισθεί και να βγάλει αρμονία. όπως ακριβώς κι ο ρυθμός έχει γίνει απ' το γοργό και το αργό, που πριν ήταν αντιμαχόμενα και ύστερα συμφώνησαν. και τη συμφωνία σε όλα αυτά την δημιούργησε η μουσική, αφού ενέπνευσε αμοιβαίο έρωτα και ομόνοια μεταξύ των. και επομένως μουσική είναι η επιστήμη των ερωτικών που συντελούν στην αρμονία και τον ρυθμό.

ΠΛΑΤΩΝ, Συμπόσιο, (Ερυξίμαχος)

κάνε τον πόνο σου άρπα...

Mediterranean Sundance-Al Di Meola. Κάθε νότα αεράκι. Κρύωσε λίγο ο αέρας. Όχι από τη μουσική. Εκείνη τον ζεσταίνει πάντα. "κάνε τον πόνο σου άρπα"... λόγια του Καρυωτάκη. Ανοιχτό παράθυρο αρχές Απρίλη. Παιχνίδισμα των σκιών το βράδυ με τις αναμνήσεις, στιγμών που έζησες και στιγμών που προσμένεις. Να μοιάζουν έτσι τα αδοκίμαστα, αναμνήσεις ήδη. Γραμμές άγραφες, καταχωρημένες ήδη στα "κρυφά" τετράδια. Και η μουσική μέσα και γύρω απ' τις ιστορίες τους. Ιστορίες κι ιστορίες. Έναιμες οι λέξεις.

Canzone Arrabbiata-Nino Rota. Ξέρω που πλησιάζει ο καιρός και ξέρω που δεν ακούμε. Να' ξερα μόνο και τον τρόπο να ενωθούμε σε γροθιά. Να δέσω τον κόσμο κι ύστερα να τον αφήσω να ζήσει μέχρι να μάθει να ανοίγει αγκαλιά, τέτοιο δέσιμο.

Σκιές εμφανίζονται, τρέχουν να κρυφτούν. Η μια σκιά σκύβει πάνω στην άλλη, άλλοτε τη γεννά, άλλοτε τη σβήνει. Άλλοτε, αλλού. Τώρα εδώ, φως χωρίς σκιά να γίνεσαι, να χάνεσαι στο ίδιο το σημείο που θα' πρεπε να κινείσαι, να σωπαίνεις. Κι όμως, ο κόσμος δείχνει τις προθέσεις του. Τώρα φώναξε, ώσπου να αντέξεις τη σιωπή.

The Fosse-Wim Mertens, για το τέλος.
Κι η μουσική μεταβάλλεται ανάλογα με την διάθεση και όσα γράφεις. Ή μήπως εκείνα μεταβάλλονται ανάλογα με τα χρώματά της;
"κάνε τον πόνο σου άρπα και γέλασε και σβήσου"...

όντε σέ ζωγραφίσα...

ΑΡΕΤΟΥΣΑ: Εγώ όντε σ' εζωγράφισα, ήβγαλ' απ' την καρδιά μου,
αίμα, και με το αίμα μου εγίνη η ζωγραφιά μου.
κι όποια με αίμα της καρδιάς μια ζωγραφιά τελειώσει,
κάνει την όμορφη πολλά κι ουδέ μπορεί να λυώσει.
Πάντα' ναι η σάρκα ζωντανή, καταλυμό δεν έχει,
και ποιός να κάμει ζωγραφιά πλειό σαν εμέ κατέχει;
Τα μάτια, ο νούς μου, κι η καρδιά, κι η όρεξη θελήσα
κι εσμίξαν και τα τέσσερα, όντε σε ζωγραφίσα.

Ερωτόκριτος, Μέρος Γ'

σε ένα παντού

Σε ένα κάποτε
μιλούν, λένε, τα σώματα
αγγίζουν
μέσα
βαθιά
νιώθουν ίδιο το σφυγμό

Μοιάζουν τα αστέρια
όταν βυθίζονται στα μάτια τους
με την αρχή της ζωής
μοιάζουν κι εκείνοι
με αστέρια
μάτια δακρυσμένα

Θα μείνουν, λένε, ασάλευτοι
πάνω στο νερό
κι ανάμεσα στους ανθρώπους
θα μιλούν από μέσα
σε ένα κάποτε και σ' ένα παντού

Αυτά είχα να πω
κι ας μην με πιστέψουν
σ' ένα ποτέ και πουθενά
σαν κι αυτό

ειν' ωραίο τέτοια εποχή να περπατάς απόγευμα στην πόλη. να νιώθεις στον αέρα της την κάψα των ανθρώπων, να αισθάνεσαι κάποτε μια ευτυχία στην προσμονή των χελιδονιών. μυρίζεις τέτοιον καιρό τον ερωτισμό στις κινήσεις των φύλλων, στη μουσική ενός σαξοφωνίστα στον πεζόδρομο, στον δισταγμό του ουρανού να σκοτεινιάσει. όσο κι αν ζητάς καμιά φορά όλο αλλού να βρίσκεσαι, ζητάς με την ίδια λαχτάρα να μένεις εκεί που βίωσες τα ισχυρότερα αγγίγματα. μου' χε λείψει να περπατήσω και να μην ακούσω τα βήματά μου. γίνεται πιο όμορφο το βάδισμα, ακαθόριστο, ελεύθερο από σκέψεις και διαθέσεις. είναι η άνοιξη εκείνη που του δίνει και του παίρνει τον ρυθμό, όχι εγώ. αποδέσμευση από εικόνες, παράδοση στο άρωμά της. μια ανάσα άνοιξης ό, τι λείπει

Με καφέ κι ένα χαρτί. Και κάθε φορά που κοιτάζω απ'το παράθυρο, ένα περιστέρι στην ίδια θέση. Όλο κάτι θέλει να μου πει κι όλο τ'αποφεύγω. Όχι άλλη αλήθεια, όχι τώρα. Λες και χρειάζομαι τις σκιές να μου την υπενθυμίζουν. Αντίκρυ στο φως. Δεν μ'ακολουθεί η μορφή μου. Δεν είναι η σκιά μου αυτή... Στην επόμενη στάση του, θα του μιλήσω. Αν ξανάρθει. Έρμαια και τα περιστέρια του ίδιου τους του πετάγματος. Έρμαια κι εμείς των ίδιων μας των ονείρων. Μόνη φυλακή το αίμα που ονειρεύεται, ό,τι κυλάει και χάνεται μαζί του κάπου ανάμεσα στο μυαλό και την καρδιά. Μόνη φυλακή τα βλέμματα που μπλέκονται, τα σώματα που ανταμώνουν. Μόνη φυλακή και μόνη ελευθερία...

Είχα σημειώσει σ'ένα χαρτάκι έναν στίχο του Ρίτσου. Σήμερα το ανακάλυψα, τραγική ειρωνεία. " Αλήθεια το πιο βαρύ φορτίο είναι το φως που δεν μπορούμε να το δώσουμε." Αναρωτιέσαι μετά πώς σκοτεινιάζει ο κόσμος...

σαν σαλιγκάρια βγαίνουμε μετά τη βροχή, δειλά δειλά, να αντικρίσουμε τον κόσμο

η αιώνια τραμπάλα μέρας και νύχτας, φως και σκοτάδι, για άλλους σκοτάδι και φως... αύριο εαρινή ισημερία, θα τραγουδάμε να τραβήξουμε τη νύχτα λίγο ακόμη, όσο πάει...

(Γιώργο, θυμήθηκα τι μου'χες γράψει σ'ένα χαρτί... στο τέλος έλεγες:"και δημιουργήθηκε μέρα και νύχτα στα φτερά τυφλών πεταλούδων". Ασυνείδητα ή ίσως και συνειδητά, μου είχες ζωγραφήσει τη νύχτα μεγαλύτερη στα φτερά της)

ήχος

Το'χω μάθει, κοντά στα μεσάνυχτα όλα μουρμουρίζουν τους ίδιους ήχους... ασυναίσθητα τους τραγουδώ όπως ακριβώς τους όρισες. Όλη μέρα τους παιδεύω, το βράδυ τους διαβάζω. Κι οι πολλοί γίνονται ένας. Ήχος, παρά ήχοι. Ο ήχος των λόγων μας. Άηχος ήχος... τόσο ηχηρός. Τέτοια αποσιώπηση τόσου θορύβου μόνο κοντά στα μεσάνυχτα θα νιώσεις. Πάει καιρός που διαφωνούσα με κάποιον σε μια συζήτηση για το "λίγο" του κόσμου. Και τώρα αν μιλούσαμε πάλι τα ίδια θα ισχυριζόμουν. Θα δεις άλλες κλωστές, αόρατες να μας δένουν...

Οι φυσικοί νόμοι παύουν να ισχύουν κάθε που ανατρέπεται ο κόσμος μας. Τώρα ζητώ να δω τη θάλασσα, όχι μόνο για την αίσθηση του αείφυγου... τώρα ρωτώ το χώμα πώς νιώθει πάνω του τα σώματα, όχι μόνο από περιέργεια... τώρα τα φώτα φαίνονται αλλιώς το βράδυ. Χάδια αδοκίμαστα, βαριά φορτία. Πώς να βλέπει ο καθένας μας το φως; Τι απόχρωση να παίρνει ανάλογα με το χρώμα των ματιών μας;
Απ'το πρωί ψιθυρίζω ένα τραγούδι του Μάλαμα, "νυχτερινό", οι στίχοι του Δημήτρη Παπαχαραλάμπους... "και πάνω ο ήλιος μια πηγή, μια κόκκινη κηλίδα, λάβα το φως αιμορραγεί να κάψει ό,τι είδα"

τυχερός όποιος διαβάζει άγραφες σελίδες... βλέπει μες στο άσπρο κόκκινα γράμματα

ο χρόνος για μας...

Γρεβενά, 28/2/09

" Και σου κουρσεύουν τη λαλιά κι ανάσα πια δεν έχεις, κι όλο γυρίζεις το πρωί χάδι να μου γυρεύεις... "

έτσι συνεχίζει το δίστιχο για τα διαβατάρικα πουλιά ο μίλτος πασχαλίδης, και πόσο δίκιο έχει

Νίκος Καββαδίας

Γυναίκα

Χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία.
Παίξε τη γλώσσα σου στον άνεμο και πέρνα.
Αλλού σε λέγανε Γιουδήθ, εδώ Μαρία.
Το φίδι σκίζεται στο βράχο με τη σμέρνα.

Από παιδί βιαζόμουνα, μα τώρα πάω καλιά μου.
Μια τσιμινιέρα με όρισε στον κόσμο και σφυρίζει.
Το χέρι σου που χάιδεψε τα λιγοστά μαλλιά μου,
για μια στιγμή αν με λύγισε, σήμερα δε με ορίζει.

Το μετζαρόλι ράγισε και το τεσσαροχάλι.
Την τάβλα πάρε, τζόβενο, να ξαναπάμε αρόδο.
Ποιος σκύλας γιός μας μούτζωσε κι έχουμε τέτοιο χάλι,
που γέροι και μικρά παιδιά μας πήραν στο κορόιδο;

Βαμμένη. Να σε φέγγει κόκκινο φανάρι.
Γιομάτη φύκια και ροδάνθη, αμφίβια Μοίρα.
Καβάλαγες ασέλωτο με δίχως χαλινάρι,
πρώτη φορά, σε μια σπηλιά, στην Αλταμίρα.

Σαλτάρει ο γλάρος το δελφίνι να στραβώσει.
Τι με κοιτάς; Θα σου θυμίσω εγώ που μ'είδες.
Στην άμμο πάνω σ'είχα ανάστροφα ζαβώσει
τη νύχτα που θεμέλιωναν τις πυραμίδες.

Το τείχος περπατήσαμε μαζί το Σινικό.
Κοντά σου ναύτες απ'την Ούρ πρωτόσκαρο εβιδώναν.
Ανάμεσα σε ολόγυμνα σπαθιά Στο Γρανικό
έχυνες λάδι στις βαθιές πληγές του Μακεδόνα.

Πράσινο. Αφρός, θαλασσινό βαθύ και βυσσινί.
Γυμνή. Μονάχα ένα χρυσό στη μέση σου ζωστήρι.
Τα μάτια σου τα χώριζαν εφτά Ισημερινοί
μες στου Giorgione τα αργαστήρι.

Πέτρα θα του'ριξα και δε με θέλει το ποτάμι.
Τι σου'φταιξα και με ξυπνάς προτού να φέξει.
Στερνή νυχτιά του λιμανιού δεν πάει χαράμι.
Αμαρτωλός που δε χαρεί και που δε φταίξει.

Βαμμένη. Να σε φέγγει φως αρρωστημένο.
Διψάς χρυσάφι. Πάρε, ψάξε, μέτρα.
Εδώ κοντά σου, χρόνια ασάλευτος να μένω
ως να μου γίνεις Μοίρα, Θάνατος και Πέτρα.

Ινδικός Ωκεανός 1951
Ν. Καββαδίας, Τραβέρσο



Απ'τα πιο αγαπημένα ποιήματά του, κι o τελευταίoς στίχος χαραγμένος σε ψυχή και δέρμα...

Και πώς είναι δυνατόν να εγκλωβιστεί η ματιά σ' έναν ορίζοντα που δεν οριοθετείται; Μη δεχτείς να καθορίσουν αριθμοί τις κινήσεις μας. Η απόσταση στο χώρο και το χρόνο δεν είναι νούμερα. Σημεία στο αχανές σύμπαν, για μας ολάκερος ο κόσμος. Σχετικός ο χώρος. Κι έπειτα με κοιτάς στα μάτια ή στη θάλασσα; Όταν μπερδεύεις τη γεύση τους με τη δική της, μπερδεύεται κι η αιώνια σειρά των κυμάτων. Κι αυτή που γνωρίζει τα πάθη όλου του κόσμου, χάνει το μέτρημα, κάθε που μπλέκεται η αλμύρα τους. Σχετικός κι ο χρόνος.

"... Με διαβατάρικα πουλιά έρωτα να μην πιάνεις
γιατί είναι διαβατάρικα και γρήγορα τα χάνεις..."

από παραδοσιακό αστυπάλαιας

Κική Δημουλά

"Γη των απουσιων"

Τώρα θὰ κοιτάζεις μία θάλασσα.

Ἡ διάθεση νὰ σὲ ἐντοπίσω
στὴ συστρεφόμενη ἐντός μου γῆ τῶν ἀπουσιῶν
ἔτσι σὲ βρίσκει:
πικρὴ παραθαλάσσια ἀοριστία.

Ἐκεῖ δὲν ἔχει ἀκόμα νυχτώσει
κι ἂς νύχτωσε τόσο ἐδῶ
τῶν τόπων οἱ κρίσιμες ὧρες
σπάνια συμπίπτουν.
Κάτι σὰν φῶς καὶ οὔτε φῶς,
ἡ ὥρα τοῦ ἐαυτοῦ σου ἔχει πέσει.

Χορεύουν φύκια
κάτω ἀπ᾿ τὸ τζάμι τοῦ νεροῦ.
Τὰ ρηχά, ἔχουν κι αὐτὰ
τὰ βάσανά τους καὶ τὰ γλέντια τους.

Τώρα θὰ ἔχουν λύσει τὰ μαλλιά τους
οἱ ἁγνὲς ἠσυχίες τριγύρω
μὲ τὴ σιωπή σου θὰ τὶς κάνεις
γυναῖκες σου ἐκπληρωμένες.
Ξαπλώνουν δίπλα σου.
Ἡ σκέψη σου στερεώνει σκαλοπάτια στὸν ἀέρα
κι ἀνεβαίνει. Σὲ κρατάει στὸ ράμφος της.
Ποῦ ξέρω ἐγὼ τὰ εὐαίσθητα σημεῖα τοῦ πελάγους
γιὰ νὰ σὲ καταλάβω;

Θὰ κοιτάζεις μία ἔρημη θάλασσα.
Τὸ βλέμμα σου δὲν παραλλάζει
ἀπὸ πλαγιὰ ποὺ γλυκὰ
καὶ μ᾿ ἀνακούφιση σκουραίνει
κατρακυλώντας μὲς στὴν ἀπομάκρυνση.
Ἀναπνέεις μὲ τὸ στέρνο τῶν μακρινῶν ἠρεμιῶν,
ποὺ ἔχω γι᾿ αὐτὲς διαβάσει
στοὺς πολύτομους κόπους ποὺ ἔδεσα.
Σ᾿ ἕνα ἀβαθῆ σου στεναγμὸ βούλιαξε ἕνα βαπόρι.
Δὲν θὰ ἤτανε βαπόρι. Θὰ ἤτανε σκιάχτρο
στὰ ὑγρὰ περβόλια τῆς φυγῆς
νὰ μὴν πηγαίνουν οἱ διαθέσεις
νὰ τὴν τσιμπολογᾶνε.

Ἡ τερατώδης τοῦ πελάγους δυνατότητα,
ἡ κίνηση τοῦ πλάτους,
φθάνει στὰ πόδια σου ἀφρός,
ψευτοεραστὴς στὰ πρῶτα βότσαλα.
Τοὺς σκάει ἕνα φιλὶ καὶ ξεμεθάει.

Τώρα, θὰ σοῦ ἔχουν πεῖ ὅ,τι εἶχαν νὰ σοῦ ποῦν
Οἱ ἀναδιπλώσεις τῶν κυμάτων
καὶ θὰ ἐπιστρέφεις κάπου.
Θὰ παίρνεις κάποιο χωματόδρομο,
μιὰ ἄλλη ἅπλα,
ἀλλοῦ γυμνὴ κι ἀλλοῦ ντυμένη μὲ βλάστηση.

Ἡ σκέψη σου, μετὰ ἀπὸ τόση θάλασσα,
κατέβηκε ἀπὸ γλάρος,
βάζει τὸ δέρμα τῆς προσαρμογῆς καὶ χάνεται.
Ὅπου εἶναι θάμνος, πράσινη
ὅπου σκοτεινό, σκοτεινή.
Ἐκεῖ ποὺ οἱ καλαμιὲς σπέρνουν ψιθύρους,
ψιθυριστή,
ὅπου περνάει ρίζα, ριζωμένη
ὅπου κυλάει ρυάκι, ρέουσα
κι ὅπου δαγκώνει ἡ πέτρα, πέτρινη.

Στὴν ψυχή σου δὲν φθάνει κανεὶς
οὔτε διὰ ξηρᾶς οὔτε διὰ θαλάσσης.

Αὐτὸ τὸ δισκίο,
τὸ ἀκουμπισμένο στὸ μαῦρο ἀτμοσφαιρικὸ τραπέζι,
ποὺ τὸ περνᾷς κι ἐσύ, ὅπως κι οἱ ἄλλοι, γιὰ φεγγάρι,
ἄσ᾿ το, δὲν εἶναι φεγγάρι.
Εἶναι τὸ βραδινό μου χάπι
τὸ ψυχοτρόπο.

"Τώρα θα κοιτάζεις μία θάλασσα"...

Το φεγγάρι

Το φεγγάρι της Τρίτης...
Εμφανίστηκε απρόσμενα, όπως όλα τα ωραία. Περισσότερο τα έμψυχα παρά τα άψυχα φώτιζε. Δυο μέρες τώρα δεν μπορώ να το δω. Είναι που το κρύβουν τα σύννεφα, να με προστατέψουν απ'την πλάνη; Είναι που τρόμαξα επειδή συνάντησα βλέμματα ξεχασμένα κει μέσα;

Φαινόμενο της πεταλούδας

Το πέταγμα των χεριών σου τόσα χιλιόμετρα μακριά... μπορεί να προκαλέσει τυφώνα στην αγκαλιά μου.

Δευτερόλεπτα

Άλλη μια αληθινή στιγμή... και τιμητικά τελειώνει αυτή η ιστορία.
Οάσεις μικρές, διακεκομμένες στην έρημο αυτή.
Όλοι ενωμένοι κάποτε στα ίδια χρώματα, στις ίδιες καταλήξεις. Κι άλλωστε κοινός ο στόχος μας, να ζήσουμε. Να ζήσουμε για μας και για τους άλλους. Για λίγο το νιώσαμε, στίγματα στην παλάμη. Ας είναι. Κάτι θα υπάρξει μεγαλύτερο και θα το αναγνωρίσουν εκείνα αμέσως.

Β. Μαγιακόφσκι

" ... Τα πάντα θα χαθούνε,
θα εκμηδενιστούνε
κι εκείνος
που κινεί ζωή
θα χρησιμοποιήσει την ύστατη ακτίνα
του ύστατου ήλιου
ενάντια στο σκοτάδι των πλανητών
κι απομένει μοναχός
ο πόνος μου
ο πιο οξύς.
Ζωσμένος φλόγες
μένω
πάνω στην άσβεστη πυρά
του ακατόρθωτου έρωτα... "

Β.Μαγιακόφσκι - "Ο άνθρωπος"

Ξέρεις πως είναι...

Ξέρεις πως είναι
όταν η ψυχή φτάνει στα χείλη
και δεν βγαίνει;
Θες ν'απελευθερώσεις τη φωτιά σου
και καίγεσαι ο ίδιος.
Παίζεται μέσα μου η ίδια ταινία κι έχω κουραστεί.
Και χθες
και προχθές
και πριν μια βδομάδα...
Ξεκινάω να σε τραγουδήσω
και στο τέλος μένει μόνη η κιθάρα μου ν'ακούγεται,
σώνεται η φωνή.
Και χθες και προχθές...
Δεν περνάει ένα λεπτό,
ακουμπώ την παλάμη μου εκεί που με άγγιξες.
Είναι τώρα πιο ζεστό το χέρι σου.
Κάθε φορά η ίδια ταινία παίζεται μέσα μου,
και παγώνει εκεί...
Κι αύριο η ίδια θα παίζεται,
γι'αυτό σου λέω,
έλα να τα αλλάξουμε όλα αυτά,
προλαβαίνουμε ακόμη,
δεν έχω δει το τέλος...

Μεταμεσονύχτιο

Η νύχτα είναι μαγική
πέφτει στον ουρανό έν’ αστέρι
μια μυστική θα κάνω ευχή
Αλίκη τι κρατάς στο χέρι

Ένας διαβάτης προσπερνά
κι απ’ το τραγούδι του μαντεύεις
πόσο τρελά την αγαπά
Αλίκη πού να ταξιδεύεις

Τρέχει η σελήνη η μικρή
μες στους αιθέρες σαν ελάφι
δρόμο να κάνει έχει μακρύ
Αλίκη δώσ’ μου το ξυράφι

Η νύχτα φεύγει μοναχή
κι ο ραγισμένος μας καθρέφτης
σου λέει με παγερή φωνή
Αλίκη στο κενό μην πέφτεις

"ΕΜΠΑΡΓΚΟ" - "Μεταμεσονύχτιο"
Θ. Μικρούτσικος, Α. Αλκαίος

Κάποιος μου είπε ότι έχει γραφτεί για μένα και μου άρεσε...

Δευτερόλεπτα

Είναι φορές που η στιγμή δεν μετριάζεται. Πώς να δεθεί η ψυχή από το δέρμα; Πώς να περιοριστεί; Κάνουμε πως δεν βλέπουμε, λες και κρύβονται τα έσω, λες και δεν ξέρουν τα κορμιά να επικοινωνούν με τον τρόπο τους.
Είναι φορές που δεν ξέρω τι πρέπει να γράφω, μη σε φανερώσω.
Κι είναι και η στιγμή εκείνη που όλα παραδίνονται στην αλήθεια. Κάτι μένει από'να χθεσινό όνειρο. Κι όλα διαγράφονται ξεκάθαρα, θέλουμε δε θέλουμε να τα δούμε. Κι αν φαίνεσαι στα μάτια μου, πώς να σε κρύψω;
Όσο και να προσπαθούμε να το αποτρέψουμε, η στιγμή έχει να φανερώσει τις αληθινές μας προθέσεις, η στιγμή δεν μετριάζεται.

Δευτερόλεπτα

Βρέχει μέσα κι έξω.
Βρέχει παντού.
Είναι που με χτυπάν τα δάκρυά της... δεν θα πονούσα, κι ούτε που θα 'κλαιγα.
Ενστιγματικά απλώνω το χέρι.
Είναι που φωνάζει καθώς μ 'αγγίζει...
Ανιχνεύοντας την κίνηση ακούνητη.
Κι είναι όνειρο ή αλήθεια;
Μα βρέχει, γι 'αυτό είμαι σίγουρη.
Βρέχει μέσα κι έξω.

VENCEREMOS

" Ξέρουμε πως είναι ψέμα
μα ας γίνουμε τα δυο μας ένα
να σ'αγκαλιάσω να μ'αγκαλιάσεις
να ξεγελιέσαι να ξεγελιέμαι
να σ'αγαπήσω να μ'αγαπήσεις
έστω για λίγο για τόσο δούλι. "

Χρόνια πριν, το τραγουδούσε ο Β.Παπακωνσταντίνου σε μια τότε τηλεοπτική εκπομπή κι όταν τον ρώτησαν πού απευθύνονται τα τραγούδια που διαλέγει να πει, γιατί το συγκεκριμένο τους έμοιαζε νεανικό και ανανεωτικό, εκείνος απάντησε πως απευθύνεται σε ανθρώπους νέους ανεξάρτητα απ'τη φυσική τους ηλικία. Σε ανθρώπους που δεν είπαν ότι η ζωή μου από δω και πέρα έτσι θα είναι και επαναπαύτηκαν. Αλλά σε εκείνους που ψάχνουν, που είναι ευαίσθητοι, αναζητούν και ερωτεύονται...

Αγαπημένο τραγούδι του Άσιμου...

VENCEREMOS θα πει... να βαδίζουμε στο δρόμο που είπαν αδύνατο
VENCEREMOS θα πει... θα νικήσουμε

Κατερίνα Γώγου

... τραλαλάμ... τραλαλάμ τί ώρα να΄ναι
όλη τη νύχτα χτύπαγα το κουδούνι σου
μα δεν ήσουνα πάνω.
Μη σε νοιάζει... όταν ο κόσμος περνούσε
έκανα πως ψάχνω την τσάντα μου. Ξέρω γω...
έτσι έκανα πάντα.
Δεν ήτανε τίποτα σοβαρό δεν ήθελα να σε τρομάξω πάλι
ήθελα μονάχα να σου πω να πάμε να παίξουμε.
Από την άλλη μεριά δεν περνάν αυτοκίνητα
αλήθεια σου λέω
μονάχα καρότσια την πρωτομαγιά κι ακόμα
είναι Νοέμβρης
πάρε αν θες και τ'άλλα παιδιά μην τους αφήσουμε γέρους
πίσω απ'το ταχυδρομείο-σκύψε να σου πω-
είναι μια ξύλινη γέφυρα που ενώνει τ'αστέρια
άμα με πάρεις καβάλα στους ώμους σου
θα κατεβάσω μερικά.
Αν έχεις δουλειά αυτό τον καιρό δεν πειράζει.
Πάμε μια άλλη φορά.
Μόνο μη βγεις
να κοιμηθείς νωρίς
να ξεκινήσουμε πρωί πριν βγει ο ήλιος.
Πριν πιο πριν τότε που βγαίνουνε οι αθλητικές
εφημερίδες
αν θες είναι καλύτερα-καλύτερο-
να κοιμηθούμε αγκαλιά
δε θα βήχω τη νύχτα
δε θα τραβάω τα σεντόνια
θα λουστώ
θα'μαι φρόνιμη
ακούνητη
θα'μαι σαν πεθαμένη
μη με ξεχάσεις όμως το πρωί
γιατί έχω ακούσει πολλούς ανθρώπους έτσι
που τό'καναν για να μην ενοχλούν τους δίπλα
ή κι έτσι γι'αστείο
και δεν ξαναξυπνήσανε
κι ούτε που παίξανε
ποτέ.

"ΙΔΙΩΝΥΜΟ" - 12

Δευτερόλεπτα

Τα σύννεφα απλώνουν και τα τραγούδια σκορπίζουν.
Αθόρυβα...
Σαν σαλιγκάρια, βγαίνουν διστακτικά μετά την βροχή.
Σαν πουλιά, ψάχνουν πηγή να δροσιστούν.
Σαν κι εμάς, διαμελισμένα, γυρεύουν τα χαμμένα κομμάτια τους και ματώνουν.

Δευτερόλεπτα

Μες στη φωνή σου χωράω μια καρδιά.
Μες στην ανάσα σου, δυο μάτια μελαγχολικά.
Σωπαίνω να την ακούσω.
Μες στα όνειρά σου χωράω μια ψυχή, έναν κόσμο ολόκληρο.

" άφησέ με να'ρθω μαζί σου "

Πώς πάντα φαίνεται ο ίδιος δρόμος διαφορετικός;
Πώς αλλάζει ανάλογα με το βάδισμα η ίδια οδός;

Βρεγμένο οδόστρωμα, άδεια πεζοδρόμια, τα σύρματα πιο ηλεκτρικά από ποτέ...
Κι όμως όσες νύχτες κι αν παιρνώ απ'τα ίδια στενά κάτι είναι αλλιώς. Ίσως διαγράφονται στην άσφαλτο τα ανεκπλήρωτά όσων την περπατούν. 'Ισως αποτυπώνονται τα ίχνη μας μαζί με όσα κουβαλούν απ'τη μέρα. Ίσως ό,τι μας βαραίνει να φαίνεται εκεί.

Είναι το κιτρινωπό φως των πόλεων, είναι η αγανάκτηση, είναι οι επιθυμίες. 'Οσα δεν έχουμε πει, όσα δεν μπορούμε να πούμε.
Ισχυρό πάντοτε το αίσθημα της φυγής.
Σ'αυτή την πόλη τα πουλιά τολμούν ακόμη να ερωτεύονται...
Τι θα άλλαζε αν είχαμε φτερά;

Δετερόλεπτα

Ο κόσμος έξω παγωμένος. Κάνω να ξεμυτίσω με μια σκέψη και γυρνώντας βουλιάζω πάλι στο σκοτάδι του. Κι εσύ τώρα άσε με να γευτώ την ουλή στο μέτωπό σου. Ζήσε με. Η φωνή μου δεν βγαίνει έξω απ'την ομίχλη, δεν φτάνει. Έλα κι είμαι εγώ. Ο κόσμος έξω ακόμη παγωμένος.

Τέτοια βράδια οι αληθινοί σκοποί ξεχνιούνται.
Βροχές αστεριών σου υπενθυμίζουν σκονισμένες ευχές κι εσύ πάλι ξεχνάς...
Μπερδεύεις τα ονόματα ανθρώπων που γνωρίζεις χρόνια, νομίζεις πως εξαντλείς όλα σου τ'αποθέματα.
Δεν έμειναν και πολλά. Δίνεις και δεν παίρνεις. Πονάς και δεν λογαριάζεσαι.
Κι αυτά τα αναθεματισμένα αστέρια, τι θέλαν να σου πουν και σε πλησιάζουν;

Οι πραγματικές εικόνες είναι άλλες... αλλά πονάνε πολύ

Μια σιωπηλή μεταβολή μέσα μας όπως και να' χει. Μετά από κάθε ταξίδι, μετά από κάθε διασταύρωση, μικρές ή μεγαλύτερες περιπλανήσεις. Όλα υπενθυμίζουν πως τίποτα δεν μένει στάσιμο.
Μια σιωπηλή μεταβολή μέσα μας, συνειδητή ή ασυνείδητη, απρόοπτη ή όχι. Σιωπηλή μα δυνατή κι αποφασιστική, μας κάνει αλλιώτικους. Έστω σε μια χαραμάδα στο βλέμμα, σε μια ριπή στο γέλιο. Σαν να λέμε "τίποτα δεν έχει αλλάξει και τίποτα δεν είναι όπως παλιά".

Πορτιάτης

Κατανόηση(;)
Ήξερα πως δεν είχα δικαίωμα
να ταράξω τον ύπνο σου.
Κι όμως τ'αποτόλμησα.
Τώρα, δίκαια υπομένω το σταυρό
κι ελπίζω...
Πορτιάτης

Ένα ποιήμα του Πορτιάτη κάπου στο '83 γραμμένο. Και τώρα, 26 χρόνια μετά δεν θα μπορούσε να περιγράφει καλύτερα όσα από δω δεν λέγονται

Οι στιγμές έρχονται και φεύγουν. Τα τοπία μένουν.

Όχι τα πλαστικά, ούτε τα κατά παραγγελίαν φαντασμαγορικά.
Τα ζωγραφισμένα τοπία. Αυτά που ίδρωσε το χέρι να τα φτιάξει.
Με μπογιές αυτοσχέδιες, με γραμμές της στιγμής και κινήσεις χορευτικές. Αυτά τα τοπία χαράσσονται στη μνήμη.

Όχι η συνήθεια, όχι η φυγή στα τοπία της συνήθειας αποζητώντας μονάχα την ασφάλεια. Το ανεξερεύνητο, το άγνωστο μας καλεί. Εκεί που γνωρίζουμε βλέμματα που πρώτη φορά συναντάμε, μα οι ίδιοι έχουμε δημιουργήσει. Εκεί που ανακαλύπτουμε τις φιγούρες του πίνακά μας, που ούτε καν θυμόμασταν ότι υπήρχαν, πόσο μάλλον ότι δημιουργήθηκαν από εμάς.

Οι αποχρώσεις του έρωτα ζωγραφική. Τα πλεγμένα χρώματα εκφράζουν το τοπίο του.

"Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ να τα βρώ. Και καλύτερα ίσως να μην τα βρώ.Ίσως το φώς θα΄ναι μία νέα τυραννία.Ποιός ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει."
Καβάφης-"Τα παράθυρα"

Πόσο εύκολα μπορούν να σε ξεγελάσουν τα παράθυρα...
Τάζουν κόσμους με λουλούδια και κρύβουν τ'αγκάθια. Κι εσύ μένεις εκεί να με κοιτάς. Δεν έχω χέρια να σου δώσω. Μη με κοιτάς, φύγε, κλείσε τα παντζούρια φεύγοντας. Θα σε κοιτώ απ'τις γρίλιες που απομακρύνεσαι.
Πόσο εύκολα σε ξεγελούν τα παράθυρα.Κόκκινα τα τριαντάφυλλα,ώριμο το χέρι που τα μαζεύει. Κι εσύ ακόμη εκεί; Άσε με μόνη επιτέλους. Δεν έχω τίποτα να δώσω. Κομματάκια ξανακολλημένα είμαι. Ολόκληρη κομματάκια, σπασμένη, έτοιμο να ραγίσει πάλι το σώμα μου.
Πόσο εύκολα σε ξεγέλασαν τα παράθυρα.Φύγε σου λέω, δε θ'αντέξεις να με δεις χαρακωμένη. Τα μάτια μου θα σε φοβίσουν. Και τα χέρια...
Πόσο εύκολα με ξεγέλασαν κι εμένα τα παράθυρα.

Πέντε δάχτυλα μόνα τους είναι απλά πέντε δάχτυλα...πέντε δάχτυλα ενωμένα είναι μια γροθιά!
Κ.ΜΑΡΞ

Να ανεβαίνεις στην Καμάρα και να νομίζεις πως στο υψηλότερο σημείο της θα αγγίξεις τον ουρανό. Κι όταν το φτάνεις σαν να εξαφανίζεται το γεφύρι και η μόνη διέξοδος να είναι το πέταγμα πάνω απ'τον Πορταϊκό. Μα δεν σου έχει μείνει δύναμη τούτες τις μέρες και το χιόνι βαραίνει τα φτερά σου...

Βράδυ των Φώτων και το γεφύρι της Πύλης να είναι πιο γοητευτικά φωτισμένο από ποτέ...

"Την πρώτη και την τελευταία σου λέξη την είπαν ο έρωτας και η επανάσταση. Όλη σου τη σιωπή την είπε η ποίηση."
Γ.Ρίτσος